Dolar, geçen hafta son iki ayın en düşük seviyesi olan 1.7570'e kadar
geriledi. Peki önümüzdeki dönemde dolar kuru hangi seviyeye inecek?
Teknik olarak bakıldığında önümüzdeki ilk hedef 1.7350 seviyesi gibi
görülüyor. Bir önceki 1.7330 seviyelerinde Merkez Bankası'nın 'sözlü'
müdahaleleri ve faizlerle verdiği mesaj, bu seviyenin altına
inilmesine sıcak bakmadığı izlenimini ortaya çıkarıyor.
Geçtiğimiz hafta dolar/TL kurlarında kritik seviyeler aşağıya kırıldı.
Merkez Bankası (MB) hafta içinde Enflasyon Raporu'nu açıkladı. MB
önümüzdeki dönemde enflasyonla mücadeleye öncelik vereceğini üstüne
basarak belirtti. Geçtiğimiz 1.5 yılda; cari açık, iç talebin kontrol
altına alınması gibi değişik hedefleri de gözeten MB'nin enflasyona
yeniden bu denli vurgu yapması, piyasa katılımcıları için önemli bir
mesaj niteliğini taşıyordu.
Neydi bu mesaj derseniz, MB enflasyonla mücadele etmek için artık daha
yüksek bir faiz politikası izleyecekti. Peki "politika faizini"
yükseltmeden bu işi nasıl yapacak derseniz, artık "resmi" politika
faizinin pek bir önemi kalmadı. Piyasa için asıl olan günlük fonlama
faizi olan "gayri resmi" politika faizindeki uygulamalar. Gayri resmi
politika faizi ne derseniz, MB'nin bankacılık sistemini fonladığı
haftalık repo faizlerin ta kendisi. 2010 yılı sonu itibarıyla
arttırılan zorunlu karşılıklar nedeniyle TL fonlama ihtiyacı hasıl
olan bankacılık sistemi bu ihtiyacının önemli bir kısmını MB'den
karşılıyor. MB önceleri anlatmakta zorlandığı "faiz bandı"
uygulamasıyla isterse yüzde 5.75'ten, isterse de 11.50'den (piyasa
yapıcıları için yüzde 11) para verebiliyor. Bandın neresinde olacağına
da yine MB karar veriyor. TL'nin değer kaybına yol açabilecek bir
tedirginlik ya da spekülasyon olduğu günleri "istisani gün" ilan MB
fonlamayı bandın üst sınırına çekiyor, böyle bir baskının olmadığı
günlerde de bandın alt sınırından fonlama sağlıyor.
Her ne kadar bu uygulama belirsizliği artırıyor olsa da MB böylelikle
dolar/TL kurlarını belli bir bant içinde tutmayı başarıyor. Küresel
piyasalardan bir baskı, negatif bir dalga da gelmedikçe bu strateji
başarılı oluyor! Şimdilik küresel piyasalar kendi sorunları ile
başetmeye çalıştıkları için de gelişmekte olan ülkelere pek dokunan
yok!
Geçtiğimiz haftayı farklı kılan ne oldu derseniz, MB'nin enflasyona bu
denli vurgu yapması; piyasa katılımcılarında, bundan böyle istisnai
gün uygulamasının "sıradanlaşacağı" fikrini güçlendirdi. Bir başka
deyişle önümüzdeki dönemde ortalama TL faizleri yüksek olacaktı.
Böylelikle MB bir yandan iç talebi kontrol ederken, diğer yandan da
yüksek faiz ile "cazibesi artan" ve değerlenen TL ile de kurun
enflasyon üzerindeki olumsuz etkisi azaltabilecekti. Bu senaryoyu
uygulanabilir bulan, daha doğrusu yüksek TL faizlerini cazip bulanlar
geçtiğimiz hafta içinde dolarlarını satıp, TL'ye geçmeyi tercih
ettiler. Bu durumda dolar/TL kurlarını 1.7570 seviyesine kadar
indirdi. Euronun dolar karşısında değerlenmesinin de bunda bir etkisi
yok muydu derseniz haklısınız. Ancak TL'nin değerlenmesinin etkisi
daha fazlaydı. Bunu da 0.5 dolar+ 0.5 eurodan oluşan sepetten görmek
mümkün. 10 Nisan'da 2.0980'e kadar yükselen "sepet" değeri geçtiğimiz
Cuma günü 2.0440 seviyesine kadar geriledi.
Bu gerilemenin ardındaki asıl sebeplerden birisi de MB Başkanı Sayın
Başcı'nın basın toplantısı sırasında söylediği "Kurun altını da üstünü
de kontrol ediyoruz" mealindeki açıklaması ve tabii ki yıl başında "Bu
yıl TL'ye yatırım yapan kazanacak" şeklindeki "zımni" taahhütüydü.
Buna iki açıklamayı biraraya getirenler yeniden TL'ye dönmeyi tercih
ettiler. Peki MB kurun alt seviyesini de kontrol edecekse, müdahale
seviyesi neresi olacak; ya da kurlar nereye geldiğinde fonlama
faizleri yeniden 5.75'e inecek? Teknik olarak bakıldığında önümüzdeki
ilk hedef 1.7350 seviyesi gibi görülüyor.
Bir önceki 1.7330 seviyelerinde MB'nin "sözlü" müdahaleleri ve
faizlerle verdiği mesaj, bu seviyenin altına inilmesini pek de
istemediği izlenimine neden oluyor. 21 Şubat'ta 1.7330'ların görüldüğü
sıralarda sepet de 2.0180 seviyelerindeydi. Paritenin 1.32'lerde
dalgalanacağı varsayımıyla (bu hafta euro/dolar paritesinde 1.3290
seviyesi önemli olacak, üzerine çıkılırsa 1.3330 ve ardında da 1.3440
seviyesi resmin içine girecek) sepette de 2.02 seviyelerine yaklaşacak
olur ise MB'nin kurun alt seviyesi için piyasalara mesaj vermeye
başlayabilir.
Görünen o ki MB 2.02-2.10 sepet bandını bir süre daha koruyacak. Kısa
vadede yurtdışından bir baskı gelmediği sürece de bunu başarması
mümkün.
Ali AĞAOĞLU / VATAN
